Gian Lorenzo Bernini 1598 -1680
We kijken hier naar een de originele handtekening, de autograaf van Gian Lorenzo Bernini die, zoals je ziet vrij oud is geworden en in die meer dan 80 jaar Rome heeft gevuld met heel veel kunstwerken. Het was een kunstenaar met een uitzonderlijk talent maar ook een kunstenaar die in de omstandigheden verkeerde om die talenten ten volle te ontplooien.
Piazza San Pietro en het Piazza Navona
Als je naar Rome gaat worden de Piazza San Pietro en het Piazza Navona uiteraard nooit vergeten. De Piazza San Pietro is natuurlijk een soort Mekka van de westerse wereld en de Piazza Navona, met de centrale fontein, is ook een plek waar je automatisch terecht komt als toerist. Deze twee spots zijn verbonden aan de naam Gian Lorenzo Bernini. Hierover later meer.
Santa Maria Monserrato
Maar als wij nou echt willen beginnen met een gedegen kijk op Gian Lorenzo Bernini dan moeten we niet naar de Piazza San Pietro en ook niet naar de Piazza Navona. Dan moeten we naar een plek waar eigenlijk geen enkele toerist komt behalve als deze wat weet van Bernini of als deze Spaans is. We moeten naar de kerk Santa Maria Monserrato die van de Spaanse nationaliteit is en daar gaan we beginnen met ons onderzoek naar Gian Lorenzo Bernini
Monseigneur Pedro de Foix Montoya,
Tot 1622 was er geen enkele portretbuste die dit kon. Je zou kunnen zeggen dat de hier afgebeelde monseigneur Pedro de Foix Montoya, interactie heeft met de aanwezigen. Het is niet iemand die alleen maar is afgebeeld, maar iemand die meedoet met wat er op dat moment gaande is. Dat heeft onder andere te maken natuurlijk met de, je zou nu kunnen zeggen, hoge resolutie waarin deze kop is uitgehouwen uit het brok steen. We zien bijvoorbeeld dat de snorharen haar voor haar zijn te tellen. We zien vlees op bot, de schedel ligt echt onder de huid hoewel natuurlijk één materiaal is. We zien een blik die buitengewoon geconcentreerd is alsof hij luistert en op het punt staat te reageren op wat iemand van de aanwezigen gaat zeggen.
Er is een aardig verhaal verbonden aan deze portretbuste die je alleen tegenkomt in de boekjes over Bernini. Het verhaal luidt, dat op moment dat de buste in 1622 net klaar was, dat een aantal kardinalen zich stonden te vergapen aan deze portretbuste. Dat begrijpen we, en dat één van hen zei dat het wel de tot steen geworden Montoya lijkt. Alsof er een Gorgo is geweest, Medusa, die met haar blik iemand in steen heeft veranderd en dat zou dan dit moeten zijn geworden. Een overtuigender portret bestond tot dusver niet: de tot steen geworden Montoya.
Maffeo Barberini
Het aardige is dat op het moment dat dit net gezegd werd, kwam Montoya zelf binnen.
Onder die kardinalen bevond zich ook deze meneer Maffeo Barberini. Een man waarover we het nog een paar keer gaan hebben. Hij is op dat moment nog geen paus (Urbanis VIII) maar nog kardinaal Maffeo Barberini. Montoya komt dus binnen en dan zegt Berberini: "kijk dit is het portret van Montoya (en wijst naar Montoya zelf) en dit is Montoya (en wijst naar de portretbuste). Volgens een andere bron zou hij gezegd hebben "Montoya lijkt erg op zijn portret". Je ziet dus feitelijk een ommekeer van werkelijkheid en imitatie.
